Ashwagandha – Witania ospała

Nazwy zwyczajowe: Ashwagandha, żeń-szeń indyjski, witania ospała, witania lekarska, withania, Withania somnifera, Indian ginseng, Winter cherry, ashwagandha (łac., ang., globalnie), asgandh (poch. hindi)

Nazwa łacińska: Withania somnifera

Pochodzenie: Afryka, Azja

Krótki wstęp

Uprawa:

Ashwagandha, czyli witanię ospałą, można uprawiać w warunkach domowych jako roślinę doniczkową. Nasiona wysiewa się w marcu – charakteryzują się wysoką kiełkowalnością. Latem roślinę można wystawiać na zewnątrz, jednak przed nadejściem chłodów należy ją zabrać do domu, by ochronić przed zmianami temperatur. Ashwagandha nie ma dużych wymagań glebowych, najlepiej rośnie na dobrze oświetlonym stanowisku, a jej pielęgnacja jest taka sama jak przy typowych doniczkowych roślinach.

Opis szczegółowy

Ashwagandha to roślina o długiej tradycji stosowania w medycynie naturalnej, ceniona za szerokie spektrum działania i wsparcie dla ciała oraz umysłu.

Informacje botaniczne

Witania ospała (Withania somnifera), znana również jako Ashwagandha, to wieloletnia roślina dorastająca do 35–80 cm wysokości. Jej łodyga jest smukła i zielona, a ozdobą są gęsto rosnące, owalne, drobne, jasnozielone liście. Kwiaty mają zabarwienie zielone bądź zielono-żółte, zaś po przekwitnięciu pojawiają się czerwone owoce, przypominające owoce miechunki. Charakterystyczne są gorzkie korzenie Ashwagandhy o długości od 0,5 do 1 cm. Roślina wydaje się niepozorna, ale skrywa silne właściwości zdrowotne.

Pochodzenie i występowanie

Ashwagandha była znana i ceniona już w Mezopotamii, krajach arabskich oraz w starożytnych Indiach. W dawnych czasach stosowano ją jako środek uspokajający i tonizujący. W Indiach funkcjonuje również pod nazwą indyjski żeń-szeń. Była stosowana w formie spalanej w krajach Bliskiego Wschodu. Od XVI wieku pojawiła się także w Europie.

Zastosowanie / dawkowanie

Ashwagandha w swoich właściwościach często przewyższa syberyjski żeń-szeń. Od wieków jest znana jako afrodyzjak, wykorzystywany do poprawy funkcji seksualnych, w tym przedłużenia erekcji u mężczyzn. Zaleca się ją również osobom narażonym na stres, napięcie i przemęczenie – działa silnie uspokajająco, łagodząc stany lękowe i nerwowość. Witanię ospałą doceniają osoby pracujące w dużym obciążeniu psychicznym, ponieważ wspiera organizm w walce ze skutkami stresu, pomaga zasnąć, skraca czas zasypiania oraz nie powoduje senności w ciągu dnia. Jej polska nazwa „ospała” pochodzi od właściwości ułatwiających zasypianie. Roślina wykazuje również działanie przeciwzapalne i wspomaga rekonwalescencję po ciężkich chorobach oraz chroni przed nowotworami (w przypadku długotrwałej suplementacji większymi dawkami). Witanię można również polecać osobom starszym i osłabionym – wzmacnia organizm, poprawia pamięć, dodaje energii i wspiera odporność.

Ashwagandha jest również pomocna dla par starających się o dziecko, stymuluje ukrwienie miednicy mniejszej i może poprawić płodność. Działa odmładzająco i korzystnie wpływa na regenerację po wysiłku fizycznym lub chorobie. Ma korzystny wpływ na ciśnienie krwi, pomaga w dolegliwościach reumatologicznych, a stosowana w postaci nalewki wykazuje także działanie antybiotyczne.

W zestawieniu z innymi ziołami, jak gotu kola (wąkrotka azjatycka), korzystnie wpływa na funkcje poznawcze i pamięć.

Stosowanie Ashwagandhy jest polecane także podczas chemioterapii w celu zminimalizowania skutków ubocznych i wsparcia leczenia.

Składniki aktywne

Korzenie witanii ospałej zawierają liczne alkaloidy (pseudotropina, tropina, somniferyna, withanina) oraz cenne aminokwasy jak kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, alanina, glicyna i inne związki wspierające zdrowie organizmu.

Tradycyjne dawkowanie

Rekomenduje się spożywać do 5 g sproszkowanego korzenia dziennie, rozpuszczając w wodzie, soku lub napoju. Możliwe jest również żucie całego korzenia. Nadziemne części rośliny gotuje się przez krótki czas w mleku i podaje trzy razy dziennie po 1 filiżance naparu.

Zaleca się łączenie Ashwagandhy z gotu kolą dla intensyfikacji efektów wpływających na koncentrację i pamięć.

Nalewka:
- 100 g suszonej lub 125 g świeżej rośliny na 0,5 l 60% alkoholu;
- zamarynować na 7 dni, codziennie wstrząsnąć, przechowywać w ciemności;
- 8 dnia przefiltrować, używać zgodnie z dawkowaniem.

Dawkowanie nalewki: 1 kropla na każdy kilogram masy ciała dziennie.