Buzdyganek naziemny – Tribulus terrestris

Nazwy zwyczajowe: buzdyganek naziemny, głowa byka, czepota, diabelski pazur, diabelski chwast, Tribulus terrestris, Buzdyganek, Goat's Head, Puncture Vine, Caltrop, Gokshura (Ajurweda), Bai Ji Li (chińska medycyna), Bullhead, Devil's Weed, diabelska łodyga, Bull's Head, Ground Bur-Nut, czepota naziemna, Tribulus terrestris (łac.), Tribulus terrestris (ang.), Tribulus terrestris (globalnie)
Nazwa łacińska: Tribulus terrestris
Pochodzenie: Afryka, Azja, Australia, Europa, Ameryka Północna
Krótki wstęp
Buzdyganek naziemny można uprawiać również w polskich ogrodach – preferuje umiarkowany klimat. W naturalnym środowisku nasiona dojrzewają zimą, a kiełkują wiosną. Do domowej uprawy zaleca się ich wcześniejsze namoczenie. Gdy młoda roślinka osiągnie ok. 5 cm, można ją wysadzić na zewnątrz przy sprzyjającej pogodzie. Roślina rozwija się szybko.
Opis szczegółowy
Buzdyganek naziemny to zioło szczególnie cenione przez mężczyzn.
Informacje botaniczne
Buzdyganek naziemny to bylina wieloletnia, która najlepiej rozwija się latem w klimacie umiarkowanym. Liście są wąskie, podłużne, osiągają ok. 6 mm długości. Kwiaty mają szerokość 5–10 mm i posiadają pięć żółtych płatków.
Pochodzenie i występowanie
Za pierwotną ojczyznę tej rośliny uznaje się Chiny i Japonię, jednak przez wybrzeże Rosji rozprzestrzeniła się w kierunku Azji Środkowej i Europy. Tradycyjnym krajem uprawy i eksportu buzdyganka jest Bułgaria. Buzdyganek bułgarski jest najbardziej ceniony na rynku ze względu na wysoką zawartość steroidowego saponinu protodioscyny.
Zastosowanie / dawkowanie
Buzdyganek naziemny to zioło wyjątkowo popularne wśród mężczyzn. Redukuje napięcie mięśniowe. Stosowany jest przez sportowców i bywa naturalną alternatywą dla syntetycznych środków. Wspomaga naturalną odporność, wpływa korzystnie na układ płciowy oraz aktywność hormonalną. Pomaga utrzymać prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, reguluje krzepliwość krwi i wspiera jej oczyszczanie. Buzdyganek naziemny (Tribulus terrestris) wspiera prawidłową pracę układu moczowego i rozrodczego – zalecany jest głównie mężczyznom, szczególnie tym powyżej 40. roku życia. Pozytywnie oddziałuje również na układ nerwowy, wspomaga zdrowie dróg oddechowych, skóry, dziąseł i jamy ustnej.
Medycyna tradycyjna
W tradycyjnej medycynie chińskiej buzdyganek znany jest pod nazwami ci ji li oraz bai ji li. Uwaga – nazwa ji li bywa mylona z białym ji li, którym określa się kozłek lekarski.
Substancje czynne
Buzdyganek zawiera fitosterole często nazywane „roślinnymi steroidami”. Zawiera także saponiny oraz alkaloidy.
Tradycyjne dawkowanie
Dzienne spożycie czystego ekstraktu zaleca się w dawce 250–1500 mg w zależności od masy ciała (dotyczy to 95% koncentratu, dlatego spożywając całą roślinę można zwiększyć porcję aż dwukrotnie, by osiągnąć podobny efekt). Według polskich przepisów maksymalna dawka dobowa wynosi 2000 mg.