Fioletowa kukurydza – Maiz Morado

Nazwy zwyczajowe: Fioletowa kukurydza, Maiz Morado, kukurydza fioletowa, purple corn, Purple Maize, Zea mays L., Purple Corn (ang.), Maiz Morado (hiszpański, nazwa oryginalna), Maíz Morado (łac., globalnie)

Nazwa łacińska: Zea Mays

Pochodzenie: Azja, Europa, Ameryka Południowa, Ameryka Północna

Krótki wstęp

Współczesne warunki uprawy fioletowej kukurydzy praktycznie odpowiadają warunkom wzrostu jej dzikich przodków. Dzięki selekcji i hodowli uzyskano rośliny bardziej tolerancyjne na konkretne czynniki środowiskowe. Minimalna temperatura dla kiełkowania nasion wynosi ok. 10°C, a w okresie wegetacji najlepiej utrzymywać temperaturę 20–40°C.

Roślina wykazuje wysokie zapotrzebowanie na światło i wodę, dlatego należy zapewnić jej odpowiednie warunki. Kukurydza rozwija rozległy system korzeniowy, sięgający nawet kilku metrów głębokości. Najlepiej rośnie w głębokich, przepuszczalnych, żyznych i neutralnych glebach. Nie toleruje gruboziarnistych piasków ani przesuszonych gleb i nie lubi nagłych wahań zasolenia. Siew przeprowadza się w rzędach oddalonych od siebie o 50–70 cm. W Ameryce Południowej popularny jest tradycyjny system wysiewu, w którym do jednego dołka wysiewa się jednocześnie ziarna kukurydzy, dyni i fasoli. Zbiory prowadzi się na ziarno lub na kiszonkę.

Opis szczegółowy

Fioletowa kukurydza – Maiz Morado korzystnie wpływa na cały organizm.

Informacje botaniczne

Fioletowa kukurydza, znana także jako Maiz Morado, to okazała jednoroczna trawa, osiągająca wysokość do 3 metrów, choć przeciętnie dorasta do około 1,5 metra. W suchych rejonach średnia wysokość wynosi około 0,5 metra, jednak istnieją doniesienia nawet o 6-metrowych roślinach. Liście są naprzemianległe, szerokie na 1,5–10 cm, z charakterystycznym, równoległym unerwieniem i długością od 30 do 90 cm. Kwiaty są jednopłciowe – męskie kwiatostany tworzą wiechowate kłosy, czasem opisywane jako grona wyrastające z głównej osi. U podstawy każdego kłosa występują dwie plewy, które w odróżnieniu od dzikich odmian nie są skrzydlate. W jednym kłosie znajduje się wiele rzędów ziaren, łącznie od 60 do nawet kilku tysięcy. Kwiaty żeńskie mają postać dwurzędowych kłosów lub gron szerokich na około 1 cm, zawierających zwykle 5–20 ziaren. Kukurydza jest rośliną wiatropylną – choć pyłek jest zbierany przez owady, ich rola w zapylaniu pozostaje marginalna. Pyłek kukurydzy jest ciężki, suchy i krótkotrwale żywotny. W naturalnych warunkach rozmnaża się wyłącznie przez nasiona. W wyniku domestykacji roślina utraciła zdolność samodzielnego rozmnażania i jest całkowicie zależna od obecności człowieka – uprawiającego ją rolnika.

Pochodzenie i występowanie

Maiz Morado, odmiana kukurydzy o ciemnofioletowych do niemal czarnych kolbach, była uprawiana w Andach i znana już prekolumbijskim cywilizacjom poprzedzającym Imperium Inków. Przedstawiana była jako motyw ozdobny na licznych ceramicznych artefaktach datowanych nawet na 2500 lat. Fioletowa kukurydza pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie na przestrzeni wieków została wyhodowana z dzikich form. Dawniej była uprawiana przez tubylcze plemiona, dziś jej plantacje znajdują się na całym świecie, a największym producentem kukurydzy ogółem pozostają Stany Zjednoczone.

Zastosowanie / dawkowanie

Obecnie Maiz Morado zyskuje popularność na całym świecie, co związane jest z docenieniem jej niezwykłych właściwości – potwierdzonych badaniami klinicznymi i tradycyjnym przekazem Inków. Fioletowa kukurydza przewyższa wiele syntetycznych suplementów dzięki bogactwu naturalnych witamin z grupy B oraz witamin A, C i minerałów: żelaza, wapnia, fosforu, manganu, magnezu, cynku i selenu. Jest też jednym z najsilniejszych naturalnych przeciwutleniaczy, skutecznie chroniących błony komórkowe i DNA przed niszczącymi wolnymi rodnikami oraz niekontrolowanym podziałem komórek. Działanie to potwierdzają zarówno badania kliniczne, jak i praktyka – zaleca się jej stosowanie przeciwstarzeniowo i w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym, takimi jak nowotwory, choroby układu krążenia, cukrzyca i otyłość.

Fioletowa kukurydza zawiera także duże ilości antocyjanów i flawonoidów (co widoczne jest w jej intensywnym zabarwieniu), które wykazują potencjał hamowania rozrostu niektórych nowotworów. Kompleks tych substancji wykazuje efekty m.in. w łagodzeniu objawów raka żołądka oraz jelita grubego i jest badany pod kątem działania profilaktycznego w tych chorobach. Badania przeprowadzone na japońskim Uniwersytecie w Nagoi wykazały, że odpowiednie dawki składników fioletowej kukurydzy mogą zapobiegać nowotworom jelita grubego.

W medycynie ludowej fioletowa kukurydza rekomendowana jest do regulowania wysokiego ciśnienia tętniczego, profilaktyki żylaków i tętniaków, poprawy ukrwienia obwodowego (poprawa mikrokrążenia), obniżenia zbyt wysokiego cholesterolu oraz w prewencji zawału serca. Działa też korzystnie na tkankę mózgową oraz funkcje poznawcze. Wspomaga również produkcję kolagenu oraz zdrowie narządu ruchu, działa antybakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo i może być pomocna w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia cukrzycy, otyłości, stresu, problemów trawiennych i układu nerwowego. Wzmacnia także odporność, wspomaga urodę, wspiera układ nerwowy, rewitalizuje organizm i skórę, korzystnie oddziałuje na serce oraz poprawia nastrój i krwiotworzenie.

Substancje czynne

Fioletowa kukurydza to bogate źródło witamin z grupy B (B1, B3, B5, B6, B9, B12), a także witaminy A i C oraz szerokiego spektrum minerałów: żelazo, mangan, fosfor, magnez, cynk i selen. Zawiera też antocyjany, flawonoidy, niewielkie ilości błonnika i zapasowe polisacharydy.

Tradycyjne dawkowanie

W przypadku dostępności Maiz Morado w formie proszku, zaleca się spożywanie 1 łyżeczki (ok. 5 g) dziennie, wymieszanej z wodą, mlekiem czy sokiem – najlepiej rano, podczas śniadania. Dla zwiększenia wartości odżywczych można ją dodawać do potraw opartych na mące kukurydzianej. Inne zalecenia wskazują na możliwość łączenia Maiz Morado z sokiem ananasowym i cynamonem – wedle własnego gustu.