Pasuchaca – Geranium dielsianum

Nazwy zwyczajowe: Pasuchaca, kakost, korzeń ałunowy, czekoladowy kwiat, dzika pelargonia, alum root (ang.), cranesbill (ang.), wild geranium (ang.), dovefoot (ang.), tormentil (ang.), storksbill (ang.), wild cranesbill (ang.), old maid (ang.), shameface (ang.), chocolate flower (ang.), Geranium dielsianum (łac.), pasuchaca (hiszp. i globalnie)

Nazwa łacińska: Geranium dielsianum

Pochodzenie: Ameryka Południowa

Krótki wstęp

Jest to wieloletnia bylina odporna na mróz, podobnie jak wiele innych przedstawicieli rodzaju Geranium. Uprawiana jest także ze względu na swoje piękne kwiaty i liście. Najlepiej rośnie na stanowiskach, gdzie słońce przeplata się z częściowym cieniem, w glebie wilgotnej, ale dobrze przepuszczalnej i bogatej w próchnicę. Wytrzymuje zimę i radzi sobie także przy silnym wietrze.

Pasuchaca posiada bardzo oryginalny sposób rozsiewania nasion – jej owoc w formie walca zakończonego dziobkiem w momencie dojrzałości gwałtownie wyrzuca nasiona na dużą odległość. Owoc typu torebka zawiera pięć komór, z których każda mieści jedno nasionko, tworząc razem walec osadzony w centrum rośliny. Ludowa nazwa „dziób żurawia” (ang. cranesbill) wywodzi się z kształtu niedojrzałego owocu, przypominającego dziób żurawia. Nie wszystkie przedstawicielki rodzaju Geranium taki owoc wytwarzają.

Opis szczegółowy

Pasuchaca to południowoamerykańskie zioło, tradycyjnie stosowane jako naturalny antybiotyk.

Informacje botaniczne

Pasuchaca to niewielka, wieloletnia roślina o bardzo dekoracyjnych liściach, występująca wyłącznie w wysokogórskim regionie Andów południowoamerykańskich (powyżej ok. 3000 m n.p.m.). Jest gatunkiem endemicznym – rośnie tylko w jednym miejscu na świecie i dożywa wielu lat. Dorasta średnio do 35 cm wysokości. Liście są klapowane, wycięte w charakterystyczne zagłębienia, ciemnozielone, a kwiaty mają piękne, fioletowe do pomarańczowych odcienie.

Pochodzenie i występowanie

Ojczyzną pasuchacy są północne rejony Ameryki Południowej. Do charakterystycznych cech rośliny należą ciemnozielony kolor liści oraz wyraziste kwiaty – od różowych po czerwonooranżowe. Obecnie rośnie dziko szczególnie w północnych Andach, na wysokościach 3000–3500 m n.p.m. Najlepiej rośnie w prowincjach Cajamarca, Piura, Ayabaca i Chota.

Zastosowanie / dawkowanie

Pasuchaca zdobyła popularność dzięki substancjom, które korzystnie wpływają na obniżanie podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Z tego względu polecana jest przez fitoterapeutów jako uzupełnienie terapii u osób z cukrzycą. Składniki aktywne pasuchacy wspierają pracę trzustki i chronią jej komórki przed uszkodzeniem. Mimo rekomendacji dla diabetyków, nie zastępuje insuliny ani innych leków.

Kolejną zaletą jest wzmacnianie układu odpornościowego. Cukrzyca jest częściowo związana z rozregulowaniem odporności i pasuchaca wspiera przywracanie jej prawidłowych funkcji w organizmie. Jej składniki działają przeciwutleniająco, chroniąc struktury komórkowe, oczyszczają krew i mają właściwości przeciwzapalne – szczególnie przy stanach zapalnych skóry.

Pasuchaca jest ceniona w medycynie ludowej jako łagodniejszy, lecz skuteczny szeroko działający antybiotyk ziołowy, ograniczający rozwój i namnażanie bakterii. Wykazuje też działanie przeciwgrzybicze i ściągające, dlatego jest polecana na niektóre rodzaje biegunek u dorosłych, w zależności od przyczyny.

Mieszkańcy regionu andyjskiego stosowali napar z korzenia geranium przy leczeniu czerwonki, obfitej miesiączce, krwotokach wewnętrznych, nieżytach i wrzodach żołądka (szczególnie związanych z krwawieniem), krwawieniach dziąseł oraz zewnętrznie na poparzenia, trudno gojące się rany, brodawki czy opuchnięte palce.

Obecnie zastosowanie pasuchacy stało się szerokie – fitoterapeuci rekomendują ją na hemoroidy, malarię, cholerę, chorobę Crohna oraz wspomagająco przy gruźlicy. Jako płukanka sprawdza się przy bólu dziąseł, zębów, gardła lub krtani.

Substancje czynne

W lecznictwie wykorzystuje się przede wszystkim suszony korzeń – to w nim zawarte jest najwięcej substancji aktywnych. Zbiera się go tuż przed rozkwitem kwiatów. Zawiera głównie garbniki, skrobię, polisacharydy, pektyny i kwas galusowy.

Tradycyjne dawkowanie

1 łyżkę suszonego korzenia gotować przez ok. 15 minut w 1 litrze wody na małym ogniu, następnie przecedzić i pić 3 razy dziennie po jednej szklance naparu.

Inne źródła zalecają zagotować 5–10 gramów korzenia w 1 litrze wody, do czasu aż objętość zmniejszy się o połowę – wówczas pić 100 ml co 2 godziny.

Kolejna metoda to gotowanie 2 g ziela w 700 ml wody przez 5 minut i picie 3 razy dziennie. Z rozdrobnionego korzenia zaleca się 5–10 g gotować przez 10–15 minut w dwóch szklankach wody i pić podzielone na 3 porcje dziennie.

Odwar do płukania (do 4 razy dziennie) lub do przemywania (do 6 razy dziennie). Nie stosować dłużej niż 5 tygodni. Ze względu na brak wystarczających danych nie zaleca się dla kobiet w ciąży, karmiących oraz dzieci poniżej 3 roku życia.