Tahuari – Tabebuia serratifolia

Opis szczegółowy

Legendarny drzewo o magicznych właściwościach z głębi tropikalnych lasów deszczowych Ameryki Południowej.

Informacje botaniczne

Tahuari, czyli Tabebuia serratifolia, to majestatyczne drzewo pochodzące z Ameryki Południowej. Osiąga wysokość nawet do 35 metrów (rekord to 46 metrów!), a średnica jego pnia wynosi zwykle około 3 metrów. Najstarsze osobniki mogą mieć nawet 700 lat. Drzewo wyróżnia się szarobrązową, chropowatą i popękaną korą, która w środku jest miękka, żółtobeżowa i lekko słodkawa w smaku.

Drewno tahuari jest niezwykle twarde i odporne, tradycyjnie stosowane do budowy łodzi, łuków, broni i włóczni. Liście mają kształt eliptyczny, często się skręcają, lśnią, a ich kolor jest brązowawy. Kwiaty są spektakularne – dzwonkowate i w intensywnym, złotym kolorze (czasami białe lub fioletowe). Owocem jest podłużna torebka o długości 15–60 cm, a nasiona są brązowawe i okrążone skrzydełkami. W fitoterapii wykorzystuje się korę, liście oraz kwiaty tahuari.

Pochodzenie i występowanie

Tahuari naturalnie występuje w tropikalnych regionach Ameryki Południowej – od Peru po Brazylię, Boliwię, Gujanę Francuską, Paragwaj i północną Argentynę, przede wszystkim w rejonach górzystych Amazonii na wysokości około 800 m n.p.m. Znane i wykorzystywane lokalnie od setek lat, na Zachodzie zyskało popularność dopiero od XIX wieku.

Zastosowanie / dawkowanie

Substancje aktywne tahuari mogą okazać się cennym wsparciem w terapii cukrzycy – wykazano, że związki z tahuari pomagają obniżać poziom cukru we krwi, zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę i pozytywnie wpływają na parametry metaboliczne związane z cukrzycą. Tahuari bywa rekomendowane jako naturalny środek pomocniczy przy zapobieganiu cukrzycy.

Ekstrakty z tahuari wykazują także działanie wspomagające w przypadku nadciśnienia – mogą pomagać obniżać ciśnienie krwi, zwłaszcza w połączeniu z lekami przeciw-nadciśnieniowymi. Udokumentowano również ich korzystny wpływ na układ odpornościowy: wspierają naturalne mechanizmy obronne organizmu, sprzyjając regeneracji tkanek w przypadku nowotworów (również w stadium przerzutów). Tahuari staje się coraz popularniejszym dodatkiem w kuracjach wspierających leczenie onkologiczne – również ze względu na możliwość łagodzenia skutków ubocznych chemioterapii i radioterapii.

Wyciągi i napary z tahuari działają kompleksowo na układ immunologiczny, polecane są w profilaktyce i leczeniu infekcji bakteryjnych, grzybiczych oraz wirusowych. Tradycyjnie wykorzystywane są jako naturalny antybiotyk/antymykotyk przy infekcjach zewnętrznych i wewnętrznych – również w leczeniu przeziębień, gorączki, stanów zapalnych, zaburzeń pracy dróg oddechowych i uporczywego kaszlu.

Tahuari wspomaga także pracę układu pokarmowego i wątroby, może łagodzić stany zapalne wątroby, detoksykować organizm, a także pomagać w rozpuszczaniu kamieni żółciowych i wspierać pracę dróg żółciowych. Tradycyjnie polecane jest na dolegliwości żołądkowo-jelitowe, wrzody przewodu pokarmowego, wspomaga metabolizm, a także może łagodzić objawy dny moczanowej, zapaleń stawów i bólu zapalnego stawów.

Oprócz tego preparaty z tahuari bywają stosowane pomocniczo w schorzeniach ginekologicznych, łagodnych bólach menstruacyjnych, problemach z krwią i niedokrwistości. Wspierają krwiotworzenie, sprzyjają poprawie wyglądu skóry oraz łagodzą nadwrażliwość skóry w przypadku egzemy i innych problemów dermatologicznych.

Napary z tahuari polecane są również w zaburzeniach snu, bezsenności, lękach oraz przy nadmiernym stresie – mają właściwości uspokajające i pozytywnie wpływają na jakość snu.

Zazwyczaj zaleca się stosowanie tahuari przez okres do 3 miesięcy, po czym zalecana jest miesięczna przerwa, następnie można powtórzyć kurację po przerwie. Przy terapii wspierającej leczenie onkologiczne można łączyć z Vilcacorą. Tahuari pozyskiwane jest z miękkiej, wewnętrznej kory drzewa Tabebuia (konkretnie jednego gatunku), podczas gdy lapacho pochodzi z zewnętrznej kory różnych gatunków Tabebuia.

Substancje czynne

Tahuari zawiera liczne związki bioaktywne, takie jak pochodne naftochinonu (alfa-lapachon, dehydroizolapachon, lapachol), katechiny, flawonoidy, flawony, flawonole, flavonony i saponiny. Ważną rolę odgrywają także kwasy organiczne (trihydroksybenzoesowy, ferulowy, waniliowy), beta-sitosterol, beta-karoten, witamina C, kwas nikotynowy, tiamina, ryboflawina oraz liczne minerały (chrom, mangan, fosfor, magnez, żelazo, cynk, krzem, potas, cyna i wapń). Lapachol wykazuje działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i antybakteryjne.

Tradycyjne dawkowanie

Standardowo stosuje się 1 łyżkę tahuari (ok. 2–3 g), którą zalewa się 1 litrem zimnej wody, następnie gotuje przez 20–30 minut. Inna metoda polega na doprowadzeniu do wrzenia i podgrzewaniu na małym ogniu przez 20 minut. Odcedzony napar pije się 3 razy dziennie po około 200 ml w trakcie lub po posiłku.

Nie należy przekraczać zalecanej dawki ani podawać tahuari kobietom w ciąży, karmiącym matkom ani dzieciom. Przy użyciu w mieszankach ziołowych zaleca się dostosować dawkowanie do pozostałych składników preparatu.