Tulsi – Bazylia święta

Opis szczegółowy

Bazylia święta, poświęcona bogu Wisznu w tradycyjnej medycynie hinduistycznej, jest ceniona zarówno w kulinariach, jak i fitoterapii.

Informacje botaniczne

Bazylia święta to wyprostowany i silnie rozgałęziony półkrzew osiągający wysokość od 30 do 60 cm (czasem nawet do 75 cm!). Jej łodygi są owłosione, a liście – proste, ułożone naprzeciwlegle (koloru zielonego, zielono-różowego aż po różowe), mają około 3 cm długości i charakteryzują się intensywnym zapachem. Nasiona są drobne, czerwono-czarne, a owoce dojrzewają zimą.

Pochodzenie i występowanie

To aromatyczna roślina należąca do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), której ojczyzną jest wschodnia część Europy. Stąd bazylia święta rozprzestrzeniła się na cały świat jako roślina uprawna. Rodzaj Ocimum obejmuje około 50 gatunków półkrzewów i roślin zielnych występujących od strefy tropikalnej po umiarkowaną na całej kuli ziemskiej. Wszystkie produkują intensywnie pachnące olejki lotne oraz inne cenne związki.

Zastosowanie / dawkowanie

Bazylia święta ma szerokie spektrum działania. To skuteczny środek napotny (diaforetyczny) oraz przeciwgorączkowy przy różnych przeziębieniach. Wspiera organizm w walce z infekcjami grypowymi i problemami oddechowymi, w tym alergiami (obniżając poziom histaminy). W takich przypadkach szczególnie polecana jest w duecie z miętą. Cenione są także jej właściwości przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, przeciwrobacze, antybakteryjne oraz antyseptyczne (poniżej znajdziesz przepis na zastosowanie przy powierzchniowych infekcjach grzybiczych). Hodowana w domu, działa jako naturalny repelent odstraszający owady.

Bazylia święta korzystnie wpływa na układ nerwowy i może być pomocna przy skurczach. Ma terapeutyczny efekt przy kaszlu (ułatwia odkrztuszanie), bólu głowy, artretyzmie, reumatyzmie, gorączkach oraz dolegliwościach sercowych. Wzmacnia serce, oczyszcza krew, wykazuje działanie przeciwzapalne oraz reguluje ciśnienie i poziom cukru we krwi.

Stosuje się ją w celu pobudzenia apetytu oraz przy dolegliwościach trawiennych. Bazylia święta to również silny antyoksydant, dzięki czemu stymuluje odporność, łagodzi stres, wzmacnia organizm oraz zwiększa jego wydolność.

W ajurwedzie wykorzystywana jest w postaci olejku eterycznego do oczyszczania płuc i dróg nosowych z nadmiaru Kaphy, podnosi energię pranę oraz wzmacnia zmysły. Redukuje również wysoką Vatę z jelita grubego, poprawia wchłanianie składników odżywczych, wzmacnia tkankę nerwową i poprawia pamięć. Można ją stosować w napoju z miodem dla jasności umysłu. Wzmacnia Apana Vayu (agni – ogień trawienny), pobudza apetyt i wspomaga trawienie. Chroni przed promieniowaniem (słonecznym, radiacyjnym, telewizyjnym, komputerowym). W ajurwedzie uznawana jest za jedno z najważniejszych ziół – „zioło pierwszego i ostatniego wyboru”.

W kosmetologii stosowana jest dzięki korzystnemu wpływowi kwasu ursolowego na biosyntezę kolagenu i opóźnianie starzenia skóry.

Przeciwwskazania:

Warto zaznaczyć, że długotrwałe stosowanie może obciążać nerki.

Uwaga dotycząca przechowywania: suszona bazylia święta traci swoje właściwości lecznicze i dlatego przechowuj ją w suchym, ciemnym miejscu.

Nie zaleca się stosować u kobiet w ciąży, karmiących piersią i małych dzieci.

Substancje czynne

Wśród najważniejszych substancji czynnych w Tulsi są kwas oleanolowy, ursolowy i rozmarynowy – wykazujące działanie przeciwwirusowe oraz wspierające odporność.

Eugenol, karwakrol i linalol to monoterpenoidowe pochodne fenolu, które hamują rozwój bakterii, wspomagają odkrztuszanie i trawienie. Ponadto kariofylen jako seskwiterpen działa przeciwzapalnie i przeciwalergicznie. Wpływa także na inhibitory COX2 (działanie przeciwzapalne), dzięki czemu efektem przypomina paracetamol i inne substancje przeciwbólowe.

Tradycyjne dawkowanie

Pojedyncza dawka suszonych liści lub proszku z bazylii świętej wynosi 250–1000 mg, stosowana do przygotowania naparu. Świeży sok z liści używa się zewnętrznie przy grzybiczych infekcjach skóry.

W przypadku kataru poleca się pić herbatę 5–6 razy dziennie (indyjska herbata – najlepiej z Darjeeling, goździkami, kilkoma ziarnami pieprzu, imbirem i Tulsi; można dodać miodu).